امروز : شنبه, ۱۷ خرداد , ۱۴۰۴
بە بهانە سال مرگ امپراتور شعر جهان شیرکو بیکس
به بهانه سالمرگ امپراتور شعر جهان “شیرکو بیکس”
نام: شیرکو بیکس(شێرکۆ بێکەس)[کوردی]
نام مادر: شفیقه سعید
نام پدر: فایق بیکس(شاعر)
تولد: ۱۹۴۰ سلیمانی[سلیمانیه](کوردستان عراق)
لقب: امپراتور شعر جهان
درگذشت: ۲۱۰۳ سوئد
آرامگاه: سلیمانی(پارک آزادی)
پدر وی فایق بیکس از شاعران برجسته کوردستان(خالق شعر “خوایە وەتن ئاواکەی”) بود و در همان بدو تولد در شعر زیست کرد
دوران ابتدایی و راهنمایی در شهر سلیمانی گذراند، و هنرستان را در بغداد تمام کرد، اولین اثر خود را در ۱۷ سالگی منتشر کرد، و مجموعە “تریفهٔ ههڵبهست” را در سال ۱۹۶۸ چاپ کرد
سال ۱۹۷۰ به همراه جمعی از نویسندگان و شاعران کُرد بیانهٔ روانگه (دیدگاه) را حول محور ضرورت تحوّل و نوگرایی در شعر کُردی منتشر ساخت.
سال ۱۹۸۸ جایزه خانه قلم سوئد کورت توخولسکی به وی اعطا شد و از سوی کشور سوئد به عنوان پناهنده سیاسی پذیرفته شد و در آنجا اقامت گزید.
سال ۱۹۹۱ به کوردستان عراق بازگشت و نماینده مجلس شد و بعد از مدتی به وزیر فرهنگ منصوب شد، هر چند طولی نکشید که استعفا داد، اما محافل شعر خوانی و دهها مراسم که از سالهای بسیار قبل شروع شده بود را ادامه داد.
سال ۱۹۹۸ به همراه تنی چند از ادیبان و روشنفکران کُرد، مؤسسه انتشاراتیِ سهردهم (عصر) را بنیاد نهاد و تا پایان عمر سرپرستی آن را به عهده داشت.
شیرکو از سال ۱۹۸۸ تحت عنوان شعر معاصر کُرد در کتابهای درسیِ دبیرستانهای ایالات متحده و کانادا گنجانده شدهاست. وی عضو کانون نویسندگان کُردستان و سوئد بود. گزیدهٔ اشعارِ شیرکو بیکس به بسیاری از زبانهای دنیا، از جمله انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، سوئدی، دانمارکی، مجاری، آلمانی، عربی، ترکی و فارسی ترجمه شده است.
ملا کریکار او را تهدید به مرگ کرد،
از جمله دفترهای شعر این شاعر میتوان از دو سرود کوهی، عقاب، رودبار، گرگ و میش، آفات، عطشم را شعله فرومینشاند، دره پروانهها، صلیب، مار و روز شمار یک شاعر و سایه نام برد که به زبانهای فرانسوی، ایتالیایی، سوئدی، عربی ترجمه و چاپ شدهاند. در ایران نیز در مجموعههایی از او همچون منظومه بلند دره پروانه (دهربهندی پهپووله) و آزادی، این واژه بیآبرو با همت محمد رئوف مرادی ترجمه و به چاپ رسیدهاست.
از آثار دیگر ایشان میتوان به
تئاتر
کاوه آهنگر ۱۹۷۱
ئاهو ۱۹۷۸
ترجمه
پیرمرد و دریا ۱۹۸۲
زنی و دو مرد ۲۰۰۰
کودکان
کۆکۆختیە بزێوەکە ۲۰۰۳
و…
میتوان نام برد.
سرانجام ایشان در سال ۲۰۱۳ در سوئد درگذشت و بنا به وصیت خودشان در پارک آزادی شهر سلیمانی آرام گرفت.
محسن کرم جو
این مطلب بدون برچسب می باشد.
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.